آزمايشگاه شيمي عموميشناسايي كاتيون هاي گروه IVو VIVشامل يون هاي فلزات قليايي خاكي هستند كه با از دست دادن 2 الكترون به آرايش گاز هاي نجيب ميرسند و كاتيون هاي گروه Vشامل يون هاي سديم و پتاسيم و آمونيوم است.ºA)می تواند از فلز پتاسیم الکترون آزاد سازد. از بین فلزات قلیایی، فراوان ترین آن ها در پوسته زمین، سدیم و پتاسیم است. سدیم هفتمین عنصر پوسته زمین از نظر فراوانی است و پتاسیم بعد از آن قرار دارد. منابع طبیعی عمده برای لیتیم، دریاچه ی نمک، کانی های سیلیکات مثل اسپودومن (LiAlSi2o6) برای سدیم، سدیم کلرید، سدیم نیترات، فلدسپار، میکا، براکس آب
دریا و چاه های آب نمک. برای پتاسیم، کارنالیت (KCl. Mg Cl2. 6H2o) پتاسیم سولفات و پتاسیم کلرید است. منابع عمده برای بریلیم، بریل، 3BeO. Al2O3. 6SiO2برای منیزیم، آب دریا، منیزیت، دولومیت برای کلسیم، سنگ آهک، مرمر، مروارید، ژیپس برای استرنسیم(استرونسیانیت)، سولفات استرنسیم، استرنسیم کربنات، و برای باریم، باریت(BaSo4) و ویتریت BaCo3است. کلیه ی عناصر در این دو گروه و به خاطر فعالیت شیمیایی زیاد و همواره به صورت ترکیب با عناصر دیگر، در طبیعت یافت می شوند. Ivتمايلي به تشكيل يون كمپلكس از خود نشان نميدهند و اين به دليل آرايش آنهاست اين يون ها بي رنگ هستند و با
تشكيل رنگ هاي جذاب هنگام حرارت ديدن و بر انگيختگي قابل شناسايي اند.Vهم است منابع طبیعی عمده برای لیتیم، دریاچه ی نمک، کانی های سیلیکات مثل اسپودومن (LiAlSi2o6) برای سدیم، سدیم کلرید، سدیم نیترات، فلدسپار، میکا، براکس آب دریا و چاه های آب نمک. برای پتاسیم، کارنالیت (KCl. Mg Cl2. 6H2o) پتاسیم سولفات و پتاسیم کلرید است. منابع عمده برای بریلیم، بریل، 3BeO. Al2O3. 6SiO2برای منیزیم، آب دریا، منیزیت، دولومیت برای کلسیم، سنگ آهک، مرمر، مروارید، ژیپس برای استرنسیم(استرونسیانیت)، سولفات استرنسیم، استرنسیم کربنات، و برای باریم، باریت(BaSo4) و ویتریت BaCo3است. کلیه
ی عناصر در این دو گروه و به خاطر فعالیت شیمیایی زیاد و همواره به صورت ترکیب با عناصر دیگر، در طبیعت یافت می شوند. است منابع طبیعی عمده برای لیتیم، دریاچه ی نمک، کانی های سیلیکات مثل اسپودومن (LiAlSi2o6) برای سدیم، سدیم کلرید، سدیم نیترات، فلدسپار، میکا، براکس آب دریا و چاه های آب نمک. برای پتاسیم، کارنالیت (KCl. Mg Cl2. 6H2o) پتاسیم سولفات و پتاسیم کلرید است. منابع عمده برای بریلیم، بریل، 3BeO. Al2O3. 6SiO2برای منیزیم، آب دریا، منیزیت، دولومیت برای کلسیم، سنگ آهک، مرمر، مروارید، ژیپس برای استرنسیم(استرونسیانیت)، سولفات استرنسیم، استرنسیم کربنات، و
برای باریم، باریت(BaSo4) و ویتریت BaCo3است. کلیه ی عناصر در این دو گروه و به خاطر فعالیت شیمیایی زیاد و همواره به صورت ترکیب با عناصر دیگر، در طبیعت یافت می شوند. است منابع طبیعی عمده برای لیتیم، دریاچه ی نمک، کانی های سیلیکات مثل اسپودومن (LiAlSi2o6) برای سدیم، سدیم کلرید، سدیم نیترات، فلدسپار، میکا، براکس آب دریا و چاه های آب نمک. برای پتاسیم، کارنالیت (KCl. Mg Cl2. 6H2o) پتاسیم سولفات و پتاسیم کلرید است. منابع عمده برای بریلیم، بریل، 3BeO. Al2O3. 6SiO2برای منیزیم، آب دریا، منیزیت، دولومیت برای کلسیم، سنگ آهک، مرمر، مروارید، ژیپس برای
استرنسیم(استرونسیانیت)، سولفات استرنسیم، استرنسیم کربنات، و برای باریم، باریت(BaSo4) و ویتریت BaCo3است. کلیه ی عناصر در این دو گروه و به خاطر فعالیت شیمیایی زیاد و همواره به صورت ترکیب با عناصر دیگر، در طبیعت یافت می شوند. ppmدر 96 ساعت (در آب شيرين) و مقدار سديمي که آبشش ماهي ها ميتواند تحمل کند 88 ميلي گرم در 48 ساعت (آب شير) ميباشد. در حالت جامد، سديم فاقد تحرک است، اگر چه در اين حالت به سرعت رطوبت را جذب ميکند. در حالت مايع هيدروکسيد سديم خاک شسته شده، وارد منابع آب شده و آنها را آلوده ميکند. Dنیز بروز می‌کند، پس اگر می‌خواهید استخوانهای
محکمی داشته باشید، بهتر است مراقب مصرف ویتامین Dهم باشید. کمبود شدید کلسیم، انقباض شدید عضلات به حالت کزاز را به دنبال دارد که ابتدا به صورت گرفتگی عضلات دیده می‌شود. البته این حالت کمتر رخ می‌دهد و آنچه بیشتر از کمبود کلسیم دیده می‌شود پوک شدن استخوان است.Welder's flashناميده ميشود شعله سفيد رنگ شديدي است که مشاهده آن بدون استفاده از عينک باعث آسيب شديد چشها ميشود. دستگاه گوارش: بلع مقدار قابل توجهي از پودر منيزيم باعث مسموميت شديد ميگردد. تاکنون طعم منيزيم امتحان نشده است، اما به نظر ميرسد که سرطانزا نباشد و به جنين آسيب نرساند.
پرتودهي بخار اکسيد منيزيم باعث سوختگي ميشود. جوشکاري و فلزات مذاب سبب بروز تب بخار فلز شده و علائمي مانند، تب و لرز، استفراغ، تهوع و دردهاي عضلاني را به همراه دارد. اين علائم بعد از 4 تا 12 ساعت پس از پرتودهي منيزيم بروز ميکند و تا 48 ساعت طول ميکشد. بخار اکسيد منيزيم از سوختن منيزيم بدست مي آيد. خطرات فيزيکي: اگر منيزيم به شکل پودر يا ذره در محيط وجود داشته باشد ممکن است با هوا وارد واکنش شود و انفجار اتفاق افتد. اين انفجار تحت نام انفجار غبار يا Dust explosionشناخته شده است. در شرايط خشک ، جابجايي ها، جريان هوا و ريختن منيزيم ميتواند خطرناک
باشد. ppmميباشد. Daneshnameh.roshd.irاثرات استرانسيوم بر سلامتي استرانسيوم فورا با آب واكنش مي دهد و مي تواند آتش سوزي و سوختگي ايجاد كند و
بدن انسان نمي تواند از نظر شيميايي فرقي مابين كلسيوم و استرانسيوم قائل شود و استرانسيوم را به جاي كلسيوم جذب كرده و اين باعث سرطان استخوان مي شود.

افزايش پتاسيم در مايع خارج سلولي باعث مي شود كه قلب متسع وشل و ضربان آن كند گردد .افزايش شديد پتاسيم مي تواند هدايت پيام هاي الكتريكي قلبي از طريق گره دهليزي بطني را از دهليز به بطن ها ،بلوك كند .چنانچه حتي مي تواند باعث تضعيف قلب واختلال در ريتم آن شده و مرگبار است .اثر يون پتاسيم بر قلباثر يون كلسيم بر قلب اثرات يون كلسيم تقريبا مخالف اثرات يون سديم است و موجب انقباض اسپاسمي قلب مي شود .اين حالت ناشي از تٲثير مستقيم يون كلسيم در شروع روند انقباض قلب است .كمبود كلسيم مانند افزايش پتاسيم باعث سستي قلب مي شود .خوشبختانه ميزان كلسيم خون
طي فرايندهايي تنظيم شده است بنابراين به ندرت چنين موردي پيش مي آيد .منابع :
شيمي عمومي – مورتيمرخطر شيميايي:منيزيم در تماس با هوا يا محيط مرطوب خودبخود آتش ميگيرد و بخارهاي سمي و آزاردهنده توليد ميکند. در اين حالت منيزيم با اکسيدکننده هاي قوي به شدت واکنش ميدهد. همچنين منيزيم با بسياري مواد به شدت وارد واکنش ميشود و خطر انفجار و آتش سوزي را به همراه دارد. منيزيم با انواع اسيدها و آب واکنش داده و گاز قابل اشتعال هيدروژن را تشکيل ميدهد و سبب خطر آتش سوزي و انفجار ميشود. کمکهاي اوليه: در صورت تنفس منيزيم، هواي محيط را بايد تغيير داده و امکان ورود هوا تازه را بايد فراهم کرد. در صورتي که منيزيم وارد چشم شود، چشمها
را بايد با آب شستشو داده و سپس به پزشک مراجعه کرد. در صورتيکه پوست با منيزيم تماس پيدا کند محل برخورد با منيزيم را بايد با آب و صابون شستشو داد و ذرات منيزيم را از آن خارج کرد. در صورتي که مقدار قابل توجهي از منيزيم بلع شود، استفراغ نموده و سپس به پزشک مراجعه کنيد. پزشکان بايد توجه کنند که براي منيزيم هيچگونه روش درماني يا پادزهري وجود ندارد. درمان بايد از روي علائمي که بيمار از خود نشان ميدهد، صورت گيرد. اثرات منيزيم بر محيط زيست
از تاثير بخار اکسيد منيزيم بر محيط زيست اطلاعات اندکي در دست است. اگر ساير پستانداران بخار اکسيد منيزيم را تنفس کنند، علائم مشابه علائم انسان، از خود نشان ميدهند. از لحاظ زيست محيطي، طيف بخار اکسيد منيزيم بين 0 تا 3 ميباشد اما مقدار پذيرفته شده آن 0.8 است. عدد 3 بيانگر خطرات بسيار بالا براي محيط زيست است و عدد 0 نماينده مقدار ناچيز منيزيم و پايين بودن ميزان خطر است. عواملي که براي اين تقسيم بندي در نظر گرفته شده است شامل سمي بودن ماده و يا نبود مسموميت، اندازه گيري توانايي ميزان فعاليت ماده در محيط زيست و تجمع منيزيم در ارگانيسمهاي
موجود زنده است. به نظر ميرسد که پودر منيزيم براي محيط زيست خطرناک نميباشد. مقدار منيزيمي که محيطهاي آبي ميتوانند تحمل کنند، 1000 اثرات منيزيم بر سلامتي انسان
پودر منيزيم براي انسان خطرناک نميباشد و خواص سمي آن پايين ميباشد. با تنفس منيزيم ممکن است ذرات حاصل از منيزيم باعث آسيب به مخاط دهان و قسمتهاي فوقاني دستگاه تنفس ميشود. منيزيم باعث آسيبهاي شديد در چشم ميشود. شعله حاصل از منيزيم تحت نام اثرات برليوم بر سلامتيبریلیم و نمک آن ، موادی سمی و احتمالا" سرطان‌زا هستند. بریلوز یک بیماری مزمن ریوی است که در اثر تماس بریلیم ایجاد می‌شود. بیماری حاد بریلیم به صورت آماس ریه برای اولین بار در سال 1993 در اروپا و در سال 1943 در آمریکا گزارش شد. موارد بریلوز حاد ، اولین بار در سال 1946در بین کارگران
کارخانجات لامپهای فلورسنت در ماساچوست دیده شد. این بیماری از بسیاری جهات شبیه بیماری سارکوئیدز است و تمایز علائم آنها اغلب دشوار است. گرچه سال 1949 استفاده از ترکیبات بریلیم در لامپهای فلورسنت متوقف شد، مواجهه با این عنصر در صنایع هسته‌ای و هوافضا ، تصفیه فلز بریلیم ، ذوب آلیاﮊهای حاوی بریلیم ، تولید محصولات الکترونیکی و پرداختن با سایر مواد حاوی بریلیم همچنان وجود دارد. در گذشته ، محققین ، بریلیم و ترکیبات آنرا می‌چشیدند تا در صورت طعم شیرین ، وجود این عنصر را تایید کنند. امروزه با ایجاد تجهیزات مدرن برای تشخیص این عنصر ، دیگر
نیازی به انجام این کار خطرناک نیست و نباید چشیدن این ماده را امتحان کرد. با بریلیم و ترکیبات آن ، باید با کمال احتیاط رفتار شود و هنگام انجام هرگونه فعالیتی که احتمال آزاد شدن گرد بریلیم هست، احتیاط خاصی بکار رود. ( احتمال سرطان ریه در صورت تماس طولانی با بریلیم وجود دارد.) اثرات كلسيوم بر سلامتي
ضربان قلب را تنظیم می‌کند. بیخوابی را کاهش می‌دهد. در متابولیسم آهن بدن مؤثر است. در تنظیم کار سیستم اعصاب بدن بخصوص در انتقال تحریکات نقش اساسی دارد. کلسیم عامل استحکام استخوانهاست. کلسیم کافی باید در غذای نوجوانان قبل از بلوغ وجود اشته باشد تا استخوانها تراکم مناسبی بیابند و در سالمندی به پوکی استخوان مبتلا نشوند. برای عملکرد عضلات ضروری است و تا کلسیم وجود نداشته باشد حرکت امکان پذیر نمی‌باشد. انتقال پیامهای عصبی با واسطه یون کلسیم صورت می‌گیرد. کلسیم در یکی از مراحل انعقاد خون دخیل است. عوارض ناشی از کمبود کلسم بدن
عوارض کمبود کلسیم در کودکان راشیتیسم ، در میانسالان استئو مالاسی ، و در بزرگسالان استئوپروز است. این بیماریها در اثر کمبود ویتامین
به ترتيب در هنگام آزمون شعله رنگهاي زرد و ارغواني ايجاد مي كنند. اثرات سديم بر سلامتي انسانسديم يکي از ترکيبات تشکيل دهنده مواد غذايي به شمار مي رود. معمولترين شکل استفاده سديم در مواد غذايي نمک است. سديم عنصر شيميايي است که بدن انسان به آن نيازمند است زيرا سديم تعادل سيستم هاي مايعات بدن را ايجاد ميکند. همچنين سديم در سيستم عصبي و عضلات بدن مورد استفاده قرار ميگيرد. مقدار زياد سديم باعث آسيب شديد به کليه ها ميشود و باعث افزايش فشار خون ميگردد. تماس سديم با آب مثلاً در هنگام عرق کردن بدن باعث تشکيل بخار هيدروکسيد سديم ميشود. بخار
هيدروکسيد سديم به پوست، چشمها، گوش و گلو آسيب ميرساند. بخار هيدروکسيد سديم باعث عطسه و سرفه شده و باعث سختي تنفس و در نهايت برونشيت شيميايي ميشود. بر اثر تماس با پوست در بدن انسان خارش، سوزش، يا سوختگي جزئي و گاهي اوقات آسيب دائمي ايجاد ميکند. اگر بخار سديم وارد چشم شود باعث آسيب دائمي در چشم شده و سبب کاهش ديد ميشود. اثرات سديم بر محيط زيست مقدار سديمي که انواع مختلف ماهي ميتوانند تحمل کنند برابر 125 الکترون والانس در فلزات قلیایی که اتصال سستی دارد،به وسیله ی نوری که طول موج آن مناسب باشد به آسانی آزاد می گردد. این پدیده اثر
فوتوالکتریک نامیده می شود. مثلاً نور زرد طول موج ۵800 آنگستروم (و تاثيرات آنهاگروه 2 : فرحناز اسمعيلي 890180520
پريسا مسافر 890180669
استاد: سركار خانم دكتر شكيبا زادهكاتيون هاي گروه
كاتيون هاي سديم منيزيم به خاطر خواص اين فلزات اهميت خاصي دارند كلسيم جز اصلي تشكيل دهنده استخوان است و منيزيم براي تعدادي از آنزيم ها ضروري است وكاتيون هاي سديم براي فرايند هاي زيست محيطي با اهميت شمرده مي شود.
كاتيون هاي گروه
يون هاي سديم و پتاسيم ( كاتيون گروه (